گذشته های دور
ارسال شده توسط پریا کشفی | در از گذشته ها دوشنبه ۲۵ آذر ۱۳۸۷دور شده ام انگار. دور دور. اما هنوز تصویرهای مبهمی یادم هست. حرف از کجا شروع شد و به کجا رسید؟ وقت خواب بود اما خواب از سرم پریده بود. یادمان افتاد به خوابگاه. گفتن و یادآوری اش آسان است اما باورش سخت! حالا که سال ها دور شده ام باور اینکه روزی متعلق به آنجا بوده ام. وابسته به آنجا و بخش عمده ای از آینده و زندگی ام آنجا شکل گرفته. چطور می شود یادم برود برای اینکه بتوانم از خوابگاه با پدر و مادرم حرف بزنم، پدر باید ساعت ها می نشست و شماره ی همیشه اشغال خوابگاه را می گرفت. اسم خوابگاه بود: چهارصد و شانزده(نفره). پسرها می گفتند: چهارصد و شانزده جیگره! مثل زندان بود. نه اینکه حالا بگویم که چشمم افتاده به چالمرز بی در و دیوار و خانه های دانشجویی اینجا- هرچند مفت نیست مثل ایران-. همان روز اول هم پدر و مادر و برادارنم که از شیراز همراهم شده بودند و در خوابگاه پیاده ام کردند همین را گفتند! سوژه ای شده بود برای شوخی های برادرانم. خوابگاه ته شهر بود- نه منطقه ی بد اما دور بود- دور تا دور کویر. از پنجره های پشت خوابگاه که شمالی و جنوبی اش یادم نیست، جاده کویری شیراز پیدا بود که از یک طرف چرخ می خورد طرف کرمان. ساختمان زیبایی بود. ساده. از همان معماری هایی که من دوست دارم. حیاط مرکزی. پنجره های مربعی. آجرهای زرد. اما حصار داشت. تمام محوطه ی خوابگاه را حصار کشیده بودند. نگهبانی هم داشت. از پشت سیم ها که نگاه می کردم حق می دادم به برادرانم: مثل زندان بود. اما من سرخوش بودم. آرزویم خوابگاهی شدن بود. به قول بچه ها حس خوش جودی ابوتی توی دلم بود! اولین اتاق خوابگاه هرگز از یادم نمی رود که اول خوشی بود و بی خیالی و تا صبح حرف های جورواجور زدن و شنیدن تجربه ی هم اتاقی هایم که هردو ترم بالایی بودند و چند ماه بعد دعوا و کشمکش و توهین های نابجای یکی از همین ترم بالایی ها که تعادل روانی نداشت و بعدها فهمیدیم. من و مینو هنوز هم گاهی کابوس اش را می بینیم. مینو و مینا اولین هم اتاقی های هم سن و سال من بودند که چند ماه دیرتر آمدند و دعواها هم از همانجا شروع شد و من مثل همیشه ساکت نتوانستم بمانم وقتی«ا» به بچه ها توهین می کرد با صدای بلند…
خوابگاه شلوغ بود. به گمانم سه یا چهار برابر ظرفیتش دانشجو پذیرفته بودند برای آن. ارتباط ما با بیرون تلفن کارتی توی حیاط بود- که از ساعت ۱۰ به بعد به علت نصف قیمت شدن مکالمات قرق آنها بود که دوست پسر راه دور داشتند- و خط همیشه اشغال خوابگاه. پیش آمده بود که پدرم ۱ ساعت یا ۱.۳۰ بنشیند به شماره گرفتن تا آزاد شود و بتوانیم حرف بزنیم. و درد آورترین لحظه ها برایم زمانی بود که از بیرون بیایم وبچه ها بگویند از خانه زنگ زدند و نبودی. می دانستم تا فردا شانسی نیست دیگر. برای کل سوئیت که چهار اتاق ۵ یا ۶ نفره بود یک گوشی داشتیم توی هال. دو آشپزخانه و دو سرویس بهداشتی و کم از سربازی نبود آن دوران که باید همه جا را خودمان تمیز می کردیم به نوبت، حتی سرویس های بهداشتی را که از قضا یکیش هم مشکل چاه داشت و هر از گاهی حسابی از خجالتمان در می آمد! بعد ها که رفتم خوابگاه پلی تکنیک تازه فهمیدم وقتی می گویند همه ی امکانات مال تهران است یعنی چه! مثل شاهزاده ها می نشستیم که مسوول نظافت بیاید و همه جا را تمیز کند. تلفن همیشه آزاد بود و کم پیش می آمد مشکلی داشته باشیم. چهار کابین تلفن توی زیر زمین بود و دور و بر خوابگاه پر از تلفن کارتی.
* * *
توی دانشکده سال اول و دوم تنها ۴ کامپیوتر داشتیم. نوبت به همه نمی رسید برای کار کردن. من زحمت بردن و آوردن کامپیوترم از شیراز به خوابگاه را به جان می خریدم. اول برنامه ریزی آزمایشگاه ها و ساعتی کردنش مشکل را کمتر کرد و بعد بودجه گذاشتن برای خرید کامپیوترهای جدید. حالا گمانم همه چیز عوض شده باشد آنجا.
رابطه پسر و دخترهای کلاس دیدنی بود. محیط بسته ی دانشگاه، طیف وسیع فرهنگ ها، لجبازی های خاص دوره آغاز جوانی، هیجان اولین تجربه هم کلاسی از جنس مخالف را داشتن همه و همه یک جُک طولانی مدت ساخته بود از ما. سر سلام کردن دعوا داشتیم. بارها برنامه می گذاشتیم برای بهتر کردن رابطه ها. اردو می رفتیم. جلسه می گذاشتیم اما تا همه چیز عادی می شد باز روز از نو. حتی برای سلام و احوال پرسی روزانه هم مساله داشتیم. بعضی از دخترها که یادم نیست من هم جزو آنها بودم یا نه، می گفتند پسرها باید اول به ما سلام کنند. پسرها زیر بار نمی رفتند. خنده دار است اما کار به جایی رسید که سلام کردن را نوبتی کنیم! روزهای زوج پسرها، روزهای فرد دخترها! این هم چند روزی بیشتر کارساز نبود! توی راهرو همدیگر را می دیدیم و خودمان را میزدیم به ندیدن. توی چشم های هم خیره می شدیم و منتظر بودیم یکی بلاخره سلام کند و از کنار هم رد می شدیم و هیچ! حالا که فکر می کنم می بینم چقدر انرژی هایمان برای مسایل پیش پا افتاده ی مسخره هدر می رفت. نیمی از وقت یکی مثل من که نماینده شورای صنفی یا کلاس بود، می گذشت به اینطور برنامه ها. هرچند راه اندازی اولین مجله کامپیوتری دانشگاه، سر و سامان دادن به اوضاع کامپیوترهای آزمایشگاهِ و برگزاری شب شعر ها و اردوها که با کمی بودجه آغازشان خود داستانی داشت ، کارهایی بود که وقتم را گرفت اما پشیمان نیستم از انجام دادنشان. کار گروهی همیشه برای من لذت بخش بوده. خصوصن اینکه هدایت گروه را به عهده بگیرم!
* * *
همه ی اینها که نوشتم لبخند به لبم می آورد. لبخندی تلخ از فقر فرهنگ و امکانات و از یادآوری اینکه چطور انرژی ما صرف بیهوده ها می شد آن سال ها. هرچند اگر همه ی اینها موجب آن باشد که من حالا در این نقطه ایستاده باشم باز خدا را شاکرم و به خودم می بالم که از آنجا به اینجا رسیده ام .آخر اینکه، این نوشته را تقدیم می کنم به مینو ، عالیه و سمانه، بازمانده های آن سال ها در زندگی ام!
من دیکته کلمه قرق یا غرق یا غرغ یا قرغ را نمی دانم!
اول و قبل از نخوندن بگم که خیلی مزه می ده می ام این جا می بینم چیز تازه نوشتی… می رم که بخونم!
دو روز رفتم خوابگاه دانشگاه تهران… فکر کنم معروف ترین خوابگاه ایران… که هر چی جنجال بود از اون جا بود… رفته بودم که درس بخونم با بچه ها…. روز سوم، دست از پا دراز تر، و با دیدن فاجعه خوابگاه، راه را به سوی خانه تخت و نرم کج کردیم…. راستش من هیچ وقت زندگی در یک شرایط سخت را تجربه نکرده ام… حتی وقتی که ۱۴ روز قبل از کنکور لیسانس در لانه جاسوسی مستقر شده بودیم که مثلا درس بخوانبم هم وضع خیلی بد نبود… همیشه هم برای ام سوال بود که این ها که از خوابگاه می گویند دارند از چه می گویند. چرا من نمی فهمم. چرا من درک نمی کنم که بی تلفنی یعنی چه… دوران دانشجویی هر کدام ما یه جور گذشته است… دخترهای دانشکده فنی ما خیلی جالب بودند. فکر کنم تا صد سال بعد هم از یادم نروند از بس که لوس و بی مزه بودند! :) بگذریم! چه ربطی داشت اصلا!؟ اما بچه های مک گیل خوبن! امروز روز آخر امتحان ها بود و اینا کلی خوشحال که از امشب همه می رن عیاشی! دختر بازی! نایت کلاب… از این جور چیزا! هر جای دنیا یه جوریه دیگه پری… من اما راستش یه کم جای ارام تر دلم می خوادد… یه جایی مثل خونه بوبن وسط یه مزرعه… از این ها توی کانادا هم هست… وضعم خوب شه می رم بیرون شهر… :) خوشحالم وقتی مرور می کنم خنده می اد روی لب هات… مهم نیست چقدر سخت … چقدر تلخ… مهم اون عمقی است که طی کردی… و حالا هم بدان که لابد چیزی در تو بوده که راهت را از خوابگاه های خفه شیراز تا چلمرز خوشگل گشوده… چیزی در تو بوده… و تو تونستی کشفش کنی… پس خندیدن برازنده اته… برای همه دوستان ات هم ارزوی شادکامی و خوشی می کنم! روز و روزگارت به خیر دکتر پری سوئدی! راستی کم کم برو از این اقا پادشاهه یه نوبل برای من بگیر دیگه! بگو یه نوبل بتن راه بندازن! :)
سلام خانم کشفی…
راستش الان دیگخ اون دانشگاه خیلی خیلی عوض شده… شما دوران سخت اونجا رو دیدید اما الان دوران راحتیشه تقریبا….. بیش از ۱۴۰۰ دستگاه کامپیوتر الان تو اون دانشگاه است…. توی دانشکده کامپیوتر ۳ تا مجله چاپ می شه…. اون ساختمان فنی ۱ شده فقط مال کامپیوتر و برق…. دوره فوق لیسانس هم دانشکده گذاشته… کارگاههای کامپیوتر دانشکده بیش از ۶ تا کارگاه مجهزه فکر کنم….. دختر پسرهای اونجا هم تریبا همه تیریپ تهرونی شدن…. دکتر صرام رییسه…
خوابگاه دخترا رو نتونستم دید بزنم!!! اما تا اونجا که می دونم توی کی از خوابگاهها که نمی دونم لاله هست یا نه بیش از ۳۰ تا کامپیوتره….
خوشحالم که می نویسین.. گاهی وب لاگتون رو سر می زنم….
شاد باشید….
یادت میاد یه شب اومذم خوابگاهتون رفتیم رو پشت بوم رو زمین دراز کشیدیم؟!؟!؟ چه آسمونی داشت… آسمون خوابگاهتون رو یادت رفته بنویسی !!!